مدفوع سبز؛ نگران‌کننده یا طبیعی؟ هر آنچه باید بدانید

تغییر کردن رنگ مدفوع

تغییر رنگ مدفوع یکی از نشانه‌هایی است که می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت سلامتی دستگاه گوارش ارائه دهد. در شرایط عادی، مدفوع رنگ قهوه‌ای دارد که ناشی از ترکیب صفرا و آنزیم‌های گوارشی است. اما گاهی اوقات ممکن است تغییر رنگ مدفوع به رنگ‌های دیگری مانند سبز رخ دهد. این تغییر می‌تواند به دلایل مختلفی مانند نوع تغذیه، مصرف داروها یا مشکلات گوارشی باشد. در ادامه ، به بررسی دقیق‌تر عوامل مختلفی که می‌توانند باعث تغییر رنگ مدفوع به رنگ سبز شوند، می‌پردازیم و نکات مهمی را در این زمینه مرور می‌کنیم.

دلایل مدفوع سبز رنگ در نوزادان

این موضوع می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. یکی از دلایل رایج مصرف مکمل‌های آهن است که اغلب باعث تغییر رنگ مدفوع می‌شود. همچنین در بازه زمانی ۴ تا ۶ ماهگی که نوزادان به خوردن غذاهای جامد مانند سبزیجاتی نظیر اسفناج، نخود و لوبیا روی می‌آورند، ممکن است مدفوع آنها به رنگ سبز تغییر کند. در مواردی نیز عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مانند سرماخوردگی می‌تواند باعث این تغییر رنگ شود.

چرا مدفوع کودکان به رنگ سبز تیره درمی‌آید؟

رنگ سبز مدفوع در کودکان ممکن است ناشی از مصرف غذاهایی مانند اسفناج، کاهو، یا مواد غذایی با رنگ‌های مصنوعی باشد. همچنین مکمل‌های آهن نیز می‌توانند مدفوع را به رنگ سبز تیره متمایل به سیاه تبدیل کنند. این رنگ به ویژه در کودکانی که دچار اسهال هستند، بیشتر دیده می‌شود.

آیا مدفوع به رنگ سبز در دوران بارداری طبیعی است؟

در دوران بارداری، به‌خصوص در سه‌ماهه دوم و سوم، مصرف مکمل‌های آهن یا ویتامین‌های مخصوص دوران بارداری ممکن است باعث مدفوع با رنگ سبز شود. این تغییر رنگ به دلیل افزایش مقدار آهن در این مکمل‌ها رخ می‌دهد. همچنین با نزدیک‌شدن به زمان زایمان، حرکات سریع‌تر روده نیز می‌تواند به سبز شدن مدفوع منجر شود.

غذاهای سبز و تأثیر آن‌ها بر مدفوع

مصرف غذاهای سبز رنگ مانند کلم، اسفناج و بروکلی می‌تواند باعث تغییر رنگ مدفوع به سبز شود. این غذاها حاوی کلروفیل هستند که در برخی موارد مدفوع را به رنگ سبز روشن یا تیره تبدیل می‌کند. این نوع تغییر رنگ به ندرت نشانه‌ای از مشکل جدی است و معمولاً نیازی به نگرانی ندارد.

مشکلات و بیماری های گوارشی

گاهی غذاها به‌طور کامل هضم نمی‌شوند و این می‌تواند باعث باقی‌ماندن رنگ‌های خاصی در مدفوع شود. رنگ‌های غیرسبز مانند آبی یا مشکی نیز ممکن است مدفوع را سبز کنند. در بیماری‌های گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، مدفوع می‌تواند سبز و چسبناک شود. همچنین بیماری‌هایی مانند کرون و سلیاک نیز می‌توانند باعث مدفوع با رنگ سبز شوند. این بیماری‌ها به دلیل التهاب و اختلالات گوارشی، باعث عبور سریع مواد غذایی از روده و تغییر رنگ مدفوع می‌شوند.

تأثیر صفرا بر مدفوع سبز

صفرا که از کبد ترشح می‌شود، به هضم چربی‌ها کمک می‌کند و به‌طور طبیعی دارای رنگ سبز-زرد است. در صورتی که صفرا به درستی تجزیه نشود، مدفوع ممکن است به رنگ سبز دیده شود. این وضعیت معمولاً در زمان اسهال یا اختلالات روده‌ای رخ می‌دهد.

تأثیر آنتی‌بیوتیک‌ها و داروها

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها به‌ویژه آنتی‌بیوتیک‌های قوی می‌تواند باکتری‌های طبیعی روده را از بین ببرد و باعث تغییر رنگ مدفوع به سبز شود. استفاده از پروبیوتیک‌ها مانند ماست یا سایر محصولات تخمیری می‌تواند به بازگشت تعادل باکتری‌ها کمک کند.همچنین برخی داروها و مکمل‌ها مانند ایندومتاسین، مکمل‌های آهن و هورمون مدروکسی پروژسترون می‌توانند رنگ مدفوع را تغییر داده و باعث سبز شدن آن شوند.

تغییرات پس از جراحی

بعد از عمل‌های جراحی بزرگ مانند پیوند مغز استخوان، ممکن است رنگ مدفوع تغییر کند. اگر سیستم گوارش تحت تأثیر قرار گیرد، ممکن است اسهال سبز رنگ رخ دهد.

نقش انگل‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها

برخی از عفونت‌ها مانند سالمونلا، ژیاردیا و نوروویروس می‌توانند باعث تخلیه سریع روده شوند و در نتیجه مدفوع با رنگ سبز شود. این عفونت‌ها می‌توانند مشکلات جدی گوارشی ایجاد کنند و به بررسی پزشکی نیاز داشته باشند.

شقاق‌های مقعدی

شقاق‌ها ممکن است ناشی از اسهال مزمن یا بیماری‌های التهابی روده باشند و همراه با آن ممکن است مدفوع سبز نیز مشاهده شود. در برخی موارد شقاق‌ها ممکن است باعث ورود خون به مدفوع شوند که رنگ آن را تغییر می‌دهد.

چه زمانی این تغییر رنگ خطرناک است؟

در برخی موارد این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشد که نیاز به پیگیری پزشکی دارد. در موارد زیر این خطرات را بررسی میکنیم:
وجود علائم دیگر مانند درد شکم یا تب: اگر این موضوع همراه با علائمی مانند درد شدید شکمی، تب، یا احساس ضعف و خستگی شدید باشد، ممکن است نشانه عفونت یا التهاب در دستگاه گوارش باشد.
اسهال طولانی‌مدت: اگر این عارضه به دلیل اسهال مداوم و مکرر ایجاد شده باشد و بیش از چند روز ادامه یابد، ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی مانند بیماری‌های روده‌ای (مانند کرون یا کولیت) یا عفونت‌های ویروسی و باکتریایی باشد.
وجود خون در مدفوع: اگر مدفوع با رنگ سبز همراه با خون قرمز روشن یا سیاه‌رنگ باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از خونریزی داخلی باشد و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد.
علائم عفونت: اگر همراه با علائمی مانند تهوع، استفراغ، یا کاهش شدید اشتها باشد، ممکن است عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی مانند سالمونلا، ژیاردیا یا نوروویروس عامل آن باشند.
بیماری‌های مزمن روده: در افرادی که به بیماری‌های مزمن گوارشی مانند کرون یا سندرم روده تحریک‌پذیر مبتلا هستند، ممکن است نشان‌دهنده تشدید علائم یا التهاب بیشتر باشد.
درمان‌های دارویی یا جراحی‌های بزرگ: اگر بعد از مصرف داروهای خاص (مانند آنتی‌بیوتیک‌ها) یا عمل‌های جراحی بزرگ (مانند پیوند مغز استخوان) تغییر رنگ مدفوع مشاهده شود، و این تغییر با علائم دیگری همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه شود.
در صورتی که مدفوع با رنگ سبز بدون دلیل مشخص و به مدت طولانی ادامه داشته باشد یا با علائم دیگری مانند کاهش وزن، تب یا اسهال شدید همراه باشد، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق‌تر ضروری است.

روش های تشخیصی

تشخیص علت این موضوع به چندین عامل بستگی دارد و معمولاً پزشک با بررسی سوابق پزشکی فرد، علائم همراه، و انجام تست‌های مختلف به نتیجه می‌رسد. در ادامه، تست های متداول برای تشخیص را بررسی می کنیم:
آزمایش‌های مدفوع: در صورت شک به عفونت یا مشکلات گوارشی، آزمایش مدفوع تجویز می‌شود. این آزمایش‌ها می‌توانند وجود باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها را بررسی کنند که ممکن است باعث اسهال یا تغییر رنگ مدفوع شده باشند.
آزمایش‌های خون: برای بررسی وضعیت عمومی بدن و تشخیص عفونت‌های احتمالی، آزمایش خون نیز ممکن است تجویز شود. همچنین این تست‌ها می‌توانند کمبود آنزیم‌ها یا مواد مغذی خاص را که ممکن است در فرآیند گوارش اختلال ایجاد کرده باشند، نشان دهند.
تصویربرداری یا اندوسکوپی: در مواردی که شک به مشکلات ساختاری در دستگاه گوارش وجود دارد، پزشک ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن یا اندوسکوپی برای بررسی دقیق‌تر روده‌ها و معده استفاده کند.

مشاوره با رادیولوژیست در زمینه سبز بودن مدفوع

سی‌تی‌اسکن یکی از روش‌های دقیق تصویربرداری است که پزشکان برای بررسی مشکلات دستگاه گوارش، از جمله علل تغییر رنگ مدفوع به سبز، از آن استفاده می‌کنند. این روش به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت روده و دیگر اندام‌های گوارشی را با دقت بیشتری ارزیابی کند و هرگونه التهاب، انسداد یا ناهنجاری را تشخیص دهد. اگر پزشک تشخیص دهد که نیاز به بررسی دقیق‌تری دارید، ممکن است درخواست سی‌تی‌اسکن کند.
شما می‌توانید از طریق لینک‌های زیر نوبت سی‌تی‌اسکن خود را دریافت کنید. همچنین برای دریافت گزارش سی‌تی‌اسکن و دیگر تصویربرداری‌های خود، می‌توانید از طریق بنر زیر اقدام کنید.

کلام پایانی

در پایان، باید تأکید کرد که تغییر رنگ مدفوع، به‌ویژه به رنگ سبز، می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که از مسائل ساده مانند تغییرات در رژیم غذایی تا مشکلات گوارشی جدی متغیر است. اگر این تغییر موقت و بدون علائم هشداردهنده دیگری باشد، معمولاً جای نگرانی نیست. اما در صورت تداوم یا همراهی با علائم دیگر مانند درد، اسهال یا تب، مراجعه به پزشک ضروری است. تشخیص دقیق علت این تغییر نیازمند بررسی‌های پزشکی و آزمایش‌های مرتبط است. حفظ سلامتی دستگاه گوارش با رژیم غذایی متعادل و مشاوره با متخصصان می‌تواند از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند. در نهایت، آگاهی از وضعیت بدن و توجه به تغییرات آن، کلید مهمی برای پیشگیری از بیماری‌هاست.
منابع
medicalnewstoday
healthline