علل ترشحات پستان؛ از تغییرات هورمونی تا مشکلات جدی‌تر

ترشحات طبیعی پستان؛ نشانه‌ها و عوامل رایج

ترشحات طبیعی سینه به خروج مایعات از نوک پستان بدون نیاز به فشار یا تحریک شدید اشاره دارد و در برخی شرایط می‌تواند کاملاً طبیعی باشد. در ادامه به نشانه‌ها و عوامل رایج این ترشحات اشاره می‌کنیم:

نشانه‌ها

رنگ و قوام: ترشحات طبیعی ممکن است بی‌رنگ، سفید، زرد کم‌رنگ یا شفاف باشند. این ترشحات معمولاً رقیق و آبکی هستند.
مقدار کم: این ترشحات معمولاً به مقدار کم و از یک یا هر دو سینه خارج می‌شوند.
بدون درد: ترشحات طبیعی اغلب بدون درد، سفتی یا تغییرات غیرعادی در بافت سینه هستند.
ترشح متناوب: این ترشحات ممکن است به‌طور گاه به گاه، به‌ویژه پس از تحریک یا فشردن سینه، رخ دهند.

عوامل رایج

تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی می‌توانند منجر به ترشحات طبیعی شوند.
بارداری یا شیردهی: در دوران بارداری یا پس از آن، خروج مقدار کمی شیر از سینه‌ها طبیعی است.
مصرف داروها: برخی داروها، مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای هورمونی، ممکن است باعث این اختلال شوند.
فشار یا تحریک مستقیم: فشار دادن یا تحریک نوک سینه می‌تواند باعث ترشح مایعات طبیعی شود.
عوامل غیر مرتبط با بیماری: اضطراب، ورزش‌های سنگین، یا سفتی لباس زیر نیز ممکن است باعث تحریک و ترشح مایعات شود.
در صورتی که ترشحات همراه با علائم غیرطبیعی مانند خونریزی، توده، یا تغییرات قابل توجه در این ناحیه باشند، مراجعه به پزشک ضروری است.

تغییرات هورمونی و نقش آن در ترشحات سینه

تغییرات هورمونی نقشی مهم در بروز ترشح سینه دارند. هورمون‌هایی مانند استروژن، پروژسترون و پرولاکتین در تنظیم فعالیت‌های سینه و تولید ترشحات مؤثر هستند.

چرخه قاعدگی

نوسانات استروژن و پروژسترون: در طول چرخه قاعدگی، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون تغییر می‌کند. افزایش پروژسترون در مرحله لوتئال (پس از تخمک‌گذاری) ممکن است باعث افزایش حجم سینه و در مواردی منجر به ترشحات خفیف شود.

بارداری

افزایش پرولاکتین: در دوران بارداری، سطح هورمون پرولاکتین افزایش می‌یابد و این هورمون باعث آماده‌سازی سینه‌ها برای شیردهی می‌شود. در برخی موارد، پیش از زایمان ممکن است مقدار کمی شیر یا مایعات شفاف ترشح شود.
افزایش استروژن و پروژسترون: این هورمون‌ها نیز در دوران بارداری به شدت افزایش می‌یابند که به رشد غدد شیری و آماده‌سازی برای شیردهی کمک می‌کنند.

شیردهی و پس از آن

ترشح شیر: پس از زایمان و با شروع شیردهی، پرولاکتین باعث تولید شیر می‌شود. حتی پس از قطع شیردهی، ممکن است تا چند ماه ترشحات خفیف شیر ادامه یابد.

یائسگی

کاهش استروژن: در دوران یائسگی، سطح استروژن کاهش می‌یابد که ممکن است باعث کاهش ترشح سینه شود، اما در برخی موارد همچنان ترشحات جزئی رخ می‌دهد.

داروهای هورمونی

قرص‌های ضد بارداری: داروهای ضد بارداری حاوی استروژن و پروژسترون ممکن است باعث تغییرات در سینه‌ها و در مواردی ترشحات غیر شیری شوند.
هورمون‌ درمانی جایگزین: در دوران یائسگی، هورمون‌ درمانی ممکن است باعث تحریک غدد پستانی و ترشح مایعات شود.

تومورهای هیپوفیز

پرولاکتینوما: تومورهای خوش‌خیم هیپوفیز ممکن است باعث تولید بیش از حد پرولاکتین و ترشحات غیرطبیعی شیر از سینه‌ها در زنان و حتی مردان شود.

عفونت‌ها و التهاب‌ها؛ علل و نشانه‌ها

عفونت‌ها و التهاب‌های این ناحیه، از جمله ماستیت و آبسه، می‌توانند به دلایل مختلفی رخ دهند و معمولاً با درد، قرمزی و تورم همراه هستند. این مشکلات بیشتر در زنان شیرده رخ می‌دهند اما در زنان غیرشیرده و مردان نیز ممکن است مشاهده شوند.

علل

شیردهی (ماستیت شیردهی): گرفتگی مجاری شیری یا ورود باکتری‌ها از طریق ترک‌های نوک سینه می‌تواند باعث عفونت شود.
آبسه پستانی: در صورت عدم درمان ماستیت، ممکن است عفونت عمیق و آبسه ایجاد شود که نیاز به تخلیه و درمان دارد.
عفونت‌های پوستی یا بیماری‌های مزمن: عفونت‌های پوستی یا بیماری‌هایی مانند دیابت می‌توانند خطر عفونت این ناحیه را افزایش دهند.
عفونت‌های مرتبط با جراحی یا ضربه: جراحی سینه یا وارد شدن ضربه نیز می‌تواند باعث التهاب و عفونت شود.

نشانه‌ها

درد، تورم، قرمزی و گرمی پوست
تب و لرز
ترشحات چرکی
توده یا سفتی در سینه

درمان و پیشگیری

آنتی‌بیوتیک‌ها: برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود.
استراحت و کمپرس گرم: به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند.
پیشگیری: رعایت بهداشت و تخلیه منظم شیر می‌تواند خطر ماستیت را کاهش دهد.

نقش تومورها و کیست‌ها در ایجاد ترشح غیرطبیعی

تومورها و کیست‌ها می‌توانند علت ترشح غیرطبیعی سینه باشند و در برخی موارد نشانه‌ای از بیماری‌های خوش‌خیم یا سرطان باشند.

تومورهای خوش‌خیم

پاپیلوم داخل مجرایی: این تومور کوچک و خوش‌خیم در مجرای شیری رشد می‌کند و باعث ترشحات خونی یا شفاف می‌شود.
فیبروآدنوم: یک تومور خوش‌خیم دیگر که ممکن است با تغییرات در مجاری شیری همراه باشد.

تومورهای بدخیم

سرطان مجاری سینه (DCIS): باعث ترشحات خونی یا شفاف از یک سینه می‌شود.
سرطان التهابی: نادر اما همراه با ترشحات غیرطبیعی، درد، تورم و قرمزی است.

کیست‌های breast

کیست‌های پر از مایع که در زنان بالای ۳۰ سال شایع هستند و ممکن است باعث ترشحات زرد یا سبز شوند.

بیماری‌های فیبروکیستیک

تغییرات در بافت این ناحیه که ممکن است باعث کیست‌های متعدد و ترشحات زرد یا سبز شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
ترشحات خونی یا حاوی رگه‌های خون
ترشحات یک‌طرفه از یک سینه
ترشحات شفاف، زرد یا سبز مداوم
وجود توده یا سفتی در سینه ها
ترشحات همراه با درد، التهاب یا تورم
ترشحات بدون تحریک و مداوم
ترشحات در مردان که نادر است و نیاز به بررسی فوری دارد.
ترشحات غیرطبیعی ممکن است نشانه‌ای از عفونت، کیست یا تومور باشند و نیاز به بررسی پزشکی دارند.

روش های تشخیصی

تشخیص علت ترشح این ناحیه معمولاً شامل چندین مرحله است که پزشک برای تعیین علت دقیق انجام می‌دهد. این مراحل عبارت‌اند از:

سوابق پزشکی و معاینه بالینی

پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و سوالاتی درباره نوع ترشح (رنگ، مقدار، یک‌طرفه یا دوطرفه بودن) و علائم همراه مانند درد یا وجود توده می‌پرسد. سپس با معاینه بالینی، سینه‌ها و ناحیه زیر بغل را برای بررسی هرگونه توده یا ناهنجاری معاینه می‌کند.

سونوگرافی breast

سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از بافت‌های داخلی سینه استفاده می‌کند. این روش کمک می‌کند تا پزشک وجود کیست، تومور یا دیگر ناهنجاری‌ها را بررسی کند.

ماموگرافی

در صورتی که پزشک نیاز به تصاویر دقیق‌تر داشته باشد، ماموگرافی که یک نوع تصویربرداری با اشعه ایکس است، می‌تواند به تشخیص توده‌ها یا دیگر تغییرات غیرطبیعی در بافت سینه ها کمک کند.

در صورتی که پزشک به وجود توده مشکوک باشد، ممکن است از بیوپسی استفاده کند. این روش شامل برداشتن یک نمونه کوچک از بافت این ناحیه برای بررسی‌های میکروسکوپی و تشخیص سرطان یا دیگر بیماری‌های جدی است.

آزمایش خون

بررسی سطح هورمون‌ها مانند پرولاکتین و تیروئید نیز ممکن است انجام شود، زیرا اختلالات هورمونی می‌توانند باعث ترشح از سینه شوند.

داکتوگرافی

این روش شامل تزریق ماده حاجب به مجاری شیر سینه است تا هرگونه انسداد یا ناهنجاری در مجاری مشخص شود. این روش معمولاً در مواردی که ترشح از یک مجرا صورت می‌گیرد انجام می‌شود.

MRI breast

در برخی موارد که نیاز به اطلاعات دقیق‌تری از بافت این ناحیه باشد یا دیگر روش‌ها نتیجه قطعی ندهند، MRI سینه برای بررسی ناهنجاری‌ها به کار می‌رود.
هر کدام از این روش‌ها بر اساس علائم و سابقه بیمار به‌کار گرفته می‌شود تا علت دقیق ترشح سینه مشخص شود.

مشاوره با رادیولوژیست در زمینه ترشحات پستان

برای دریافت پاسخ سوالات خود یا تفسیر نتایج تصویربرداری، می‌توانید از طریق بنر زیر، گزارش خود را مستقیماً از رادیولوژیست دریافت کنید. همچنین از طریق لینک های زیر می توانید نوبت تصویر برداری های خود را در شهر های ذکر شده دریافت کنید.

سخن آخر

در نهایت، ترشحات سینه ها می‌توانند دلایل متنوعی داشته باشند؛ از تغییرات هورمونی و طبیعی گرفته تا مشکلات جدی‌تر مانند عفونت‌ها، کیست‌ها و تومورها. شناخت علائم و نشانه‌های ترشحات طبیعی و غیرطبیعی اهمیت بسیاری دارد تا در صورت نیاز بتوانید به موقع به پزشک مراجعه کرده و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید. همیشه توجه به تغییرات در بدن خود و مراجعه به پزشک برای ارزیابی‌های دقیق، راهی مؤثر برای حفظ سلامتی و پیشگیری از مشکلات احتمالی است.

منابع
clevelandclinic
mayoclinic