سونوگرافی داپلر رحم چیست و چه کاربردی دارد؟

سونوگرافی داپلر رحم و ضمائم چیست؟

یک روش پیشرفته است که در آن امکان بررسی عروق و شریان‌های رحم و تخمدان‌ها و ارگان های اطراف آن با وضوح بالا استفاده می‌شود. این روش، تغییرات فرکانس امواج صوتی که از جریان خون منعکس می‌شوند را اندازه‌گیری می‌کند، این نتایج میزان سرعت و جریان خون هدایت شده به رحم و تخمدان، احتمال وجود هرگونه انسداد و گرفتگی را با دقت بالا و میزان تغییرات هورمونی در سیکل قاعدگی را بررسی می‌کند.

روش های انجام سونوگرافی داپلر

سونوگرافی رنگی، که تکنیکی برای ارزیابی جریان خون در عروق خونی است، می‌تواند به چند روش انجام شود که انتخاب روش بستگی به نوع بیماری و موقعیت ساختارهای مورد نظر دارد، از جمله موارد زیر:

سونوگرافی داپلر ترانس آبدومینال (از روی شکم)

در این روش، پروب سونوگرافی روی شکم بیمار قرار می‌گیرد و معمولا از بیمار خواسته می‌شود که با مثانه نیمه پر برای این نوع سونوگرافی حضور یابد، زیرا مثانه پر می‌تواند تصاویر واضح‌تری از رحم و ساختارهای اطراف آن فراهم کند.
از این روش برای بررسی جریان خون در سرخرگ‌های رحمی، جفت و سایر ساختارهای بزرگ‌تر استفاده می‌شود و در طول دوران بارداری کاربرد دارد.

سونوگرافی داپلر ترانس ‌واژینال

در روش واژینال برای دستیابی به مشکلات درون رحم و محدوده لگن، یک پروب کوچک و نسبتاً نازک سونوگرافی به داخل واژن وارد می‌شود تا تصاویر دقیق‌تری از رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، و سایر ساختارهای لگنی به دست آید.
از این روش برای بررسی‌های دقیق‌تر جریان خون، به ویژه در مراحل اولیه بارداری یا برای شناسایی مشکلات خاص در ساختارهای کوچک‌تر مانند فولیکول‌های تخمدانی استفاده می‌شود. همچنین، در مواردی که نیاز به ارزیابی دقیق‌تری از سرخرگ‌های رحمی است، کاربرد دارد.

نحوه انجام سونوگرافی داپلر تخمدان

سونوگرافی رنگی یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی و عاری از هرگونه اشعه‌های مضر است و درد یا ناراحتی جدی ندارد و فقط ممکن است بیمار احساس فشاری را هنگام حرکت پروب سونوگرافی روی پوست یا واژن خود احساس کند در بعضی از مواقع سونوگرافیست از بیمار می خواهد که در طول سونوگرافی حرکاتی انجام دهد یا نفس‌هایی بکشد برای داشتن تصاویر با وضوح بیشتر از امواج صوتی با فرکانس بالا در این سونوگرافی استفاده می شود این تصاویر بر روی مانیتور ظاهر و پزشک از طریق آن ها می تواند نوع بیماری و وضعیت رحم بیمار را تشخیص دهد به همین دلیل، انجام سونوگرافی رحم و تخمدان برای زنان بدون ریسک است و خطر خاصی سلامت خانم ها را تهدید نمی کند.

چه زمانی سونوگرافی داپلر رحم درخواست می‌ شود؟

تشخیص تورشن و یا پیچ خوردگی های تخمدانی، گاهی ضایعات بزرگ مانند برخی از کیست ها، می‌توانند موجب چرخش عروق شوند که این چرخش باعث قطع یا کاهش خونرسانی می‌شود.
زمانی که بقایایی از جفت در اندومتر به مقدار زیاد باقی مانده است؛ ممکن است دارای عروق نیز باشد؛ که تشخیص این امر، در تعیین روش های درمانی بسیار موثر است زیرا اگر این بقایا داری عروق خونی باشند؛ درمان به مراتب سخت تر و پیچیده تر می‌شود.
تشخیص زودهنگام ناباروری و نازایی بسیار مناسب می باشد.
سونوگرافیست از این روش برای تعیین جریان خون در تومور تخمدان با شاخصه های نئوپلاستیکی از این روش بی خطر و ایمن نیز استفاده خواهد نمود.
جهت بررسی و شناسایی جریان خون در رحم و بند ناف جنین استفاده می شود.
برای تشخیص درست ضایعات اندومتر مانند پولیپ های رحمی کاربردی است.
با این سونوگرافی می‌توان از طریق بررسی خون رسانی یک ضایعه، به خوش خیمی یا بدخیمی آن پی برد.
از این سونوگرافی برای زنان باردار برای بررسی رابطه جریان خون در رحم و بند ناف جنین استفاده می شود که در صورتی که جنین معیوب باشد با این روش تشخیص داده می شود.
بررسی رحم و جریان خون تخمدان به تشخیص زودهنگام ناباروری کمک می کند.

آمادگی انجام سونوگرافی Doppler رحم

آمادگی برای انجام سونوگرافی رنگی رحم و تخمدان معمولا ساده است، اما چند نکته وجود دارد که بیماران باید قبل از انجام این نوع سونوگرافی به آن توجه کنند. در اینجا به چند نمونه از نکاتی که لازم است رعایت کنید را بیان می کنیم:
معمولا برای سونوگرافی رنگی رحم و تخمدان نیازی به ناشتا بودن نیست.
درهنگام انجام سونوگرافی واژینال باید تامپون از داخل واژن خارج گردد.
بسته به هدف سونوگرافی، ممکن است شامل دستورالعمل‌هایی در مورد نحوه پر یا خالی کردن مثانه باشد.

موارد منع انجام سونوگرافی داپلر رحم و تخمدان

سونوگرافی رنگی معمولا یک روش امن محسوب می‌شود. با این حال، چند مورد محدود وجود دارد که ممکن است استفاده از این روش توصیه نشود یا نیاز به احتیاط خاصی داشته باشد:

عفونت حاد واژینال یا لگنی

افرادی که دچار عفونت هستند، ممکن است برای جلوگیری از تشدید عفونت یا انتقال آن به سایر نقاط، از انجام سونوگرافی رنگی واژینال منع شوند.

خونریزی شدید واژینال

در صورت وجود خونریزی، ممکن است انجام این نوع سونوگرافی مشکل‌ساز باشد، زیرا می‌تواند تصاویر را تحت تأثیر قرار دهد و دشواری‌هایی در تفسیر نتایج ایجاد کند.

حساسیت یا درد شدید

افرادی که دچار حساسیت یا درد هستند، ممکن است از انجام این روش به دلیل ناراحتی یا درد احتمالی منع شوند.

ورم شدید یا آسیب دیدگی واژینال

بیمارانی که دارای ورم یا آسیب دیدگی هستند، ممکن است به منظور جلوگیری از تشدید آسیب یا درد، انجام آن توصیه نشود.

بارداری

در صورتی که فرد باردار باشد و به دلیل پایین بودن جفت خونریزی واژن داشته باشد نیز انجام این نوع سونوگرافی توصیه نمی شود؛ زیرا این امر می تواند خونریزی را بیشتر کند.

تفسیر سونوگرافی داپلر رحم

پزشک با بررسی تصاویر و اندازه‌گیری‌های حاصل از سونوگرافی می‌تواند اطلاعات مهمی درباره جریان خون در رگ‌های خونی مورد نظر به دست آورد. این اطلاعات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
جریان خون رحمی
جریان خون جفتی و سرخرگ‌های رحمی
آدنومیوز یا فیبروم‌ها
بررسی جریان خون در سایر ساختارها و تخمدان‌ها
سونوگرافی رنگی داخل رحمی به ارزیابی جریان خون در رحم یا در موارد خاصی مانند بررسی ناباروری، تومورهای رحمی مانند فیبروم‌ها، یا سایر شرایط مربوط به سیستم تولید مثل زنان مرتبط است این طبقه‌بندی‌ها می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا تشخیص‌های دقیق‌تری داشته باشند و درمان‌های مناسبی را برای بیماران خود تعیین کنند با این حال، تفسیر این نتایج به دانش و تجربه پزشکی نیاز دارد و معمولاً با سایر آزمایش‌ها و ارزیابی‌ها ترکیب می‌شود تا یک تصویر کامل از وضعیت سلامت بیمار به دست آید که به سه نوع مختلف Type I، Type II و Type III طبقه‌بندی می شوند.

Type I

معمولاً به حالاتی اشاره دارد که جریان خون طبیعی و بدون نشانه‌هایی از انسداد یا غیر طبیعی بودن در ساختارهای رگ است در سونوگرافی داخل رحمی به معنای عدم وجود نشانه‌هایی از بیماری یا ناهنجاری باشد.

Type II

این دسته ممکن است به مواردی اشاره داشته باشد که در آنها تغییراتی در جریان خون مشاهده می‌شود، اما این تغییرات لزوما نشان‌ دهنده وجود یک شرایط بیماری‌ زا نیستند. می‌تواند شامل جریان خون غیر طبیعی باشد که نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد.

Type III

این دسته به مواردی اشاره دارد که شواهد واضحی از ناهنجاری‌ها یا بیماری‌ها در جریان خون وجود دارد و می‌تواند شامل انسدادهای رگی، تومورها، یا سایر شرایطی باشد که جریان خون را به طور قابل توجهی تغییر می‌دهند.

سونوگرافی داپلر در بارداری

سونوگرافی رنگی رحم معمولا برای زنان بارداری تجویز می‌شود که در معرض خطرات خاصی هستند یا نشانه‌هایی دارند که نیاز به بررسی دقیق‌تر جریان خون در رحم و جفت را نشان می‌دهند.
انواع سونوی رنگی در بارداری عبارتند از:

سونوی رنگی شریان رحمی (IUGR)

شریان‌های رحمی، وظیفه خون‌رسانی به رحم را دارند که میزان کافی بودن خون رسیده به جنین در رحم را بررسی خواهد کرد. به این علت که لازمه رشد کافی جنین، دسترسی به اکسیژن و مواد مغذی به اندازه کافی است. بنابراین دیواره های شریان های رحمی باید قابلیت کشسانی کافی داشته باشند تا خونرسانی انجام شود.

سونوگرافی رنگی شریان ناف

معمولا در زنانی که دوقلو باردار هستند یا رشد جنین آن ها به کندی صورت می پذیرد این سونوگرافی انجام می شود. این سونوگرافی جریان خون در جنین را از طریق بند ناف مورد ارزیابی قرار میدهد تا از سلامتی جنین و خونرسانی کافی به اندام های مختلف از جمله مغز و قلب جنین اطمینان حاصل گردد.

سونوگرافی رنگی شریان مغز

میزان خون رسانی به مغز جنین را بررسی می کند که در موارد کم خونی جنین و جنین های تحت تاثیر آنتی بادی های رزوس انجام می شود.

سونوگرافی رنگی برای چسبندگی جفت

جفت اکرتا یا پلاسنتا اکرتا یک عارضه تهدید کننده جان مادر است که در برخی بارداری‌ها دیده می‌شود. جفت یا پلاسنتا عضوی است که جنین را در درون رحم نگه داشته، ارتباط خونی بین مادر و جنین را برقرار کرده و سبب رسیدن اکسیژن و مواد غذایی به جنین می‌شود. در مواردی که جفت اکرتا در بارداری وجود دارد، یعنی رشد جفت به درون دیواره‌های رحم مادر بسیار زیاد و عمیق بوده به طوری که جدا کردن آن در صورت عدم کنترل دقیق می‌تواند خونریزی بسیار شدید و تهدیدکننده‌ای برای جان مادر ایجاد کند.

نتیجه‌ گیری

سونوگرافی رنگی یک ابزار ارزشمند در مدیریت بارداری و بررسی سلامت رحم و سیستم گردش خون است سونوگرافی رنگی به ارزیابی جریان خون در رحم و عروق مرتبط با آن می‌پردازد که ممکن است نشان دهنده مشکلاتی مانند عدم توانایی در باروری یا مشکلات در دوره بارداری باشد در هر صورت، تفسیر دقیق نتایج باید توسط یک پزشک متخصص صورت گیرد.
اگر تمایل به رزرو نوبت سونو داپلر دارید می توانید نوبت خود را از از طریق ایران نوبت انجام دهید.