ام آر ونوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟

ام آر ونوگرافی چیست؟

ام‌آرونوگرافی MRV یا Magnetic Resonance Venography یک روش تصویربرداری تخصصی پیشرفته، غیرتهاجمی و بدون درد است که برای ارزیابی جریان خون در ورید ها و تشخیص لخته های خونی مورد استفاده قرار می گیرد که با استفاده از تکنولوژی به پزشک امکان می‌دهد تا دقیق‌تر ساختار بدن و عروق وریدهای بدن را مشاهده کند.
این تکنیک با استفاده از میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی، تصاویر دقیق و واضحی از داخل بدن تولید می‌کند، بدون آنکه نیازی به تابش اشعه‌ X باشد وبه پزشکان کمک می‌کند تا انسدادها، تنگی‌های وریدی، لخته‌های خونی و سایر مشکلات مربوط به جریان خون را شناسایی و ارزیابی کند
این روش به دلیل دقت بالا و قابلیت تفسیراین تکنیک در تشخیص و پیگیری بیماری‌هایی مانند ترومبوز وریدی، سندرم تنگی وریدی و ارائه رتصاویر سه‌بعدی، ابزاری ارزشمند است که در تشخیص برنامه‌ریزی درمانی و بیماری‌هایی مانند توپولوژی و ساختار عروق وریدی، جریان خون نامنظم، جریان خون معکوس یا انسداد عروق وریدی و بسته شدن رگ قلب استفاده می‌شود.

چرا MR Venography انجام می شود؟

تشخیص بیماری های عروق وریدی

MR Venography یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که برای ارزیابی وریدها استفاده می‌کند این روش برای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با عروق وریدی، از جمله لخته‌های خون، تنگی ‌ها، ترومبوز یا مسدود شدن‌های وریدی به کار می‌رود.

برنامه ریزی قبل از جراحی عروق وریدی

ام آر ونوگرافی به پزشک کمک می‌ کند تا ساختار و مسیر عروق را به دقت بررسی کرده و برنامه‌ریزی مناسبی برای جراحی یا روش درمانی انتخاب کند.

ارزیابی تاثیر درمان ها

مقایسه تصاویر قبل و بعد از درمان، تغییرات در ساختار و عملکرد عروق وریدی نشان می دهد.
‏

ام آر وی مغز

در MRV، اغلب از یک ماده حاجب بدون اشعه استفاده می‌شود که به درون بدن تزریق می‌شود تا وضوح تصاویر به دست آمده از وریدها را افزایش دهد. این روش امکان مشاهده جزئیات داخلی وریدها را بدون نیاز به اشعه X فراهم می‌آورد. . ام آر وی مغز برای تشخیص بیمارهای مغزی مانند ترومبوز وریدی مغز (لخته خون در مغز)، ناهنجاری‌های ساختاری وریدی، فشار خون داخل جمجمه‌ای، و مشکلات جریان خون به‌کار می‌رود.

برخی دیگر از دلایل رایج انجام ام آر وی شامل موارد زیر است:

تشخیص مشکلات مادرزادی رگ ها
یافتن رگی برای جراحی پیوند بای پس
تشخیص علت درد پاها
تعیین اینکه از چه جایی لخته ی خونی آغاز شده
ارزیابی عملکرد دریچه های رگ عمیق پا
مشکلات جریان خون
هیدروسفالی فشار طبیعی (NPH)
تشخیص علت درد در پا
ناهنجاری‌های ساختاری ورید
فشار خون داخل جمجمه
ترومبوز ورید عمقی یا لخته خونی

آمادگی قبل از انجام

بیماران باید داروهایی که مصرف می‌کنند، و هر نوع آلرژی خصوصاً به مواد حاجب، را به پزشک یا کارکنان مرکز تصویربرداری اطلاع دهند.
باید هرگونه وسیله الکترونیکی یا فلزی مانند ساعت، گوشی همراه، جواهرات و سایر وسایل زینتی را قبل از ورود به اتاق MRI خارج کنند.
در صورت استفاده از ماده حاجب، ممکن است از بیماران خواسته شود که برای حدوداً 4 ساعت قبل از انجام تست کاملاً ناشتا باشند.
اگر MRV با ماده حاجب انجام می‌شود، ممکن است بیماران نیاز به آزمایش‌های قبلی داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که می‌توانند به طور ایمن ماده حاجب را تزریق کنند.
ارائه اطلاعات دقیق پزشکی و تاریخچه درمانی به پزشک یا تکنسین ام‌آر آی می‌تواند در تفسیر دقیق‌تر نتایج کمک کننده باشد.

نحوه انجام MRV

آمادگی بیمار

ممکن است بیمار برای چندین ساعت قبل از انجام تست نیاز به ناشتا بودن داشته باشد وهر گونه وسایل تداخلی با میدان مغناطیسی را همراه خود نداشته باشد .

انجام تست

بیمار روی تخت دراز کشیده و سپس به داخل دستگاه فرستاده می شود در مواردی که کیفیت تصویر بالاتری لازم باشد باید تزریق وریدی ماده حاجب (کنتراست) انجام شود.
در حین این تست توصیه می شود برای جلوگیری از آرتیفکت و ایجاد نویز بر روی تصاویر از حرکت و تکان دادن بدن خودداری شود.
دستگاه MRI با ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی و ارسال امواج رادیویی، تصاویری از وریدها تولید می‌کنداین امواج و میدان مغناطیسی باعث تولید سیگنال‌هایی در بدن شده که توسط دستگاه ثبت و به تصاویر سه ‌بعدی تبدیل می‌شوند پزشک از این تصاویر برای بررسی و تحلیل عروق وریدی استفاده می‌کند پس از اتمام فرآیند ام آر وی تصاویر به پزشک تحویل داده شده تا از این تصاویر برای تشخیص و ارزیابی وضعیت عروق وریدی استفاده کند.

عوارض ام آر ونوگرافی

روش امن و غیرتهاجمی است که عوارض جانبی جدی ندارد. با این حال، برخی از عوارض کوچک و کمی رایج ممکن است در شماری از بیماران دیده شود:

عوارض جانبی ماده حاجب

برخی افراد ممکن است به ماده حاجب واکنش نشان دهند، هرچند این عوارض معمولاً خفیف هستند بیمار اگر مشکل کلیوی داشته باشد ماده کنتراست تزریق شود بیمار بیشتر در معرض واکنش شدیدتر قرار می گیرد این واکنش ها می توانند بافت های سراسر بدن مانند پوست، مفاصل، کبد و ریه ها را تحت تاثیر قرار دهند.

MRI برای چه افرادی انجام نمی شود؟

افرادی که دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی مانند ضربان‌ساز قلب دارند، نمی‌توانند این تست را انجام دهند.

مزایای ام آر وی

MRV چندین مزیت قابل توجه دارد، خصوصاً در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی ونوگرافی این مزایا عبارتند از:
عدم استفاده از اشعه یونیزان:
در مقایسه با تصویربرداری با اشعه X یا سی‌تی اسکن، MRV از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی استفاده می‌کند، که به بدن آسیب نمی‌رساند و ایمن‌تر است، مخصوصاً برای بیمارانی که نیاز به تصویربرداری های مکرر دارند.
تصاویر با کیفیت بالا:
تصاویری با کنتراست به شناسایی و تفکیک وریدها از بافت‌های اطراف و تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها کمک می‌ کند.
توانایی تصویربرداری بدون ماده حاجب:
در برخی موارد، MRV می‌تواند بدون استفاده از ماده حاجب انجام شود، که برای بیماران با خطر بالای واکنش آلرژیک به مواد حاجب یا کسانی که نمی‌توانند مواد حاجب را تحمل کنند، مفید است.
تصویربرداری سه‌ بعدی:
امکان تصویربرداری سه‌بعدی را فراهم می‌آورد، که به پزشکان اجازه می‌دهد تا ساختارهای وریدی را از زوایای مختلف بررسی کنند و درک بهتری از وضعیت عروقی بیمار به دست آورند.
بدون نیاز به بیهوشی:
معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد و برای بیماران مختلف، از جمله کودکان، ایمن‌تر و قابل دسترس می باشد.
قابلیت تشخیص وسیع:
در تشخیص طیف گسترده‌ای از بیماری‌های وریدی مانند ترومبوز وریدی عمقی، سندرم میانفضایی، ناهنجاری‌های وریدی و دیگر اختلالات عروقی کاربرد دارد.

تفاوت MRI و MRV

تفاوت بین MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) و MRV (ونوگرافی با رزونانس مغناطیسی) را می‌توان از چند جنبه مختلف بررسی کرد، از جمله هدف، تکنیک‌های خاص، و کاربردهای بالینی آن‌ها:

تفسیر MRV

تفسیرتصاویرحاصل از ام‌آرونوگرافی توسط پزشکان متخصص رادیولوژی انجام می‌شود که در تشخیص تصاویر عروقی تخصص دارند. فرآیند تفسیر شامل چندین مرحله است و به دانش تخصص و تجربه نیاز دارد.
به طور خلاصه به مراحل و اصول اساسی تفسیر MRV اشاره می‌کنیم:

بررسی کیفیت تصویر:

رادیولوژیست کیفیت تصاویر حاصل از MRV را ارزیابی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که تصاویر برای تفسیر مناسب هستند که شامل بررسی وضوح تصویر، عدم وجود حرکت یا سایر آرتیفکت‌هایی که ممکن است تصاویر را تحت تأثیر قرار دهند، است.
شناسایی ساختارهای وریدی:

رادیولوژیست ساختارهای وریدی را شناسایی کرده و وضعیت آنها را بررسی می‌کند از جمله اندازه، شکل، و وجود هرگونه ناهنجاری مانند تنگی، انسداد، یا آنوریسم.

ارزیابی جریان خون:

درMRV، می‌توان جریان خون درون عروق وریدی را مشاهده کرد. رادیولوژیست به دنبال نشانه‌هایی از کاهش یا اختلال در جریان خون است که می‌تواند نشان‌دهنده وجود لخته یا دیگر مشکلات باشد.

تشخیص ناهنجاری‌ها:

با استفاده از تصاویر MRV، رادیولوژیست به دنبال ناهنجاری‌های مادرزادی یا اکتسابی در وریدها می‌گردد که می‌تواند شامل بررسی وضعیت وریدهای مهم نظیر وریدهای سینوسی مغزی، وریدهای اندام‌ها، و ورید کاوا باشد.

گزارش‌دهی یافته‌ها:

پس از تفسیر تصاویر، رادیولوژیست یک گزارش تهیه می‌کند که شامل توضیحات دقیقی از یافته‌هاو در صورت لزوم، پیشنهادات برای آزمایشات یا درمان‌های بعدی است.

سخن آخر

با وجود مزایای فراوان، انتخاب روش تصویربرداری باید بر اساس نیازهای خاص بیمار، وضعیت پزشکی، و دسترسی به تجهیزات تصویربرداری انجام شود پزشکان و متخصصین رادیولوژی می‌توانند با تجزیه و تحلیل دقیق تصاویر و اطلاعات به دست آمده از MRV، در تشخیص و تعیین بهترین راه درمان برای بیمارانی که با مشکلات وریدی مواجه هستند، به شکل قابل توجهی کمک کنند.

منبع:
stanfordhealthcare